Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

http://romanica.uni.lodz.pl/

List of Papers (Total 334)

Mallarmé et Whistler

Przyjaźń Mallarmégo i Whistlera jest okazją do przypomnienia kilku tekstów poety poświęconych malarzowi, a zwłaszcza przekładu odczytu Whistlera, Ten O’Clock (1885), w którym autor nowatorskich rozwiązań w malarstwie (tonalizm) zawarł swoją koncepcję sztuki. Analiza tego tekstu pozwala na nowo przemyśleć ciągle aktualny problem miejsca i znaczenia sztuki w społeczeństwie oraz...

Entre l’art et l’artisanat, ou en quête de l’esthétique du Grand-Guignol

Teatr Grand-Guignol od dawna uważany jest za pospolity gatunek niemający nic wspólnego z prawdziwą sztuką. Z pewnością repertuar tej „krwawej sceny” stanowi popularny odłam teatru bulwarowego. Producenci sensacji prześcigali się w ukazywaniu obrazów przemocy, by schlebiać gustom klasy średniej, żądnej krwi, widoku ludzkich szczątków, wydłubanych oczu, krzyku, rzężenia i innych...

Le milieu d’artistes dans "La Force du désir

Powieść Marii Krysinskiej, La Force du désir, przez długi czas była czytana jako powieść z kluczem, przedstawiająca, w sposób ironiczny, paryski światek artystyczny. Krysinska, kompozytorka, poetka i pisarka, pokazuje środowisko przeżarte hipokryzją. Ocenianie twórczości nie wedle jej wartości, ale wedle uznania publiczności lub płci sprawia, iż mierny autor zdobywa uznanie dla...

Les femmes peintres dans les romans et les nouvelles zoliennes : artisanes ou artistes ?

Sztuka stanowi jedną z kluczowych wartości zarówno w życiu, jak i w twórczości Emila Zoli, przybierając wiele różnych aspektów praktycznych (kolekcjonerstwo, przyjaźnie z artystami), jak i teoretycznych (teksty krytyczne na temat malarstwa). Jedną z konsekwencji takiego stanu rzeczy są literackie kreacje postaci malarzy i malarek w powieściach z cyklu Rougon-Macquartowie oraz w...

Un Pygmalion moderne. L’artiste aux limites de l’art dans "L’OEuvre

Artykuł stanowi rozważanie nad naturą artysty wybitnego i tworzonego przez niego dzieła. Frenhofer i Claude Lantier są artystami-malarzami pragnącymi przekroczyć – siłą ich talentu – granice sztuki. Chcą płaskiej powierzchni obrazu nadać trzeci wymiar, pragnąc „ożywić” malowane przez siebie kobiety. Droga jednak do osiągnięcia tego artystycznego celu wiedzie poprzez częściow...

L’Artiste et son art qui vient de loin... Gérard de Nerval et son "Voyage en Orient

W trzeciej i ostatniej części Voyage en Orient (Podróż na Wschód, 1850-1851), zatytułowanej L’Histoire de la Reine de Saba et de Soliman, prince des génies (Historia królowej Saby i Solimana, księcia geniuszy), Gérard de Nerval tworzy postać Adonirama, genialnego rzeźbiarza i architekta świątyni jerozolimskiej, w służbie króla Salomona. Na poły biblijny, na poły legendarny...

Écriture imitative – écriture artistique ou « artisanale » ? Histoires de femmes au collier de velours

W 1613 roku ukazał się anonimowy tekst Histoire prodigieuse d’un gentilhomme auquel le diable est apparu, et avec lequel il a conversé sous le corps d’une femme morte, advenue à Paris le 1 janvier 1613. Ten tekst stał się źródłem inspiracji dla Washingtona Irvinga, a następnie dla kilku pisarzy francuskich, m.in. Petrusa Borela, Paula Lacroix, Alexandre’a Dumasa i Josepha Méry...

Recopier, interpréter, transposer : la création romantique face aux défis de la civilisation moderne

Artykuł poświęcony jest relacjom między przemianami dokonującymi się w estetyce romantycznej i romantycznej praktyce artystycznej a rewolucją medialną, która współtworzy kształt sztuki pierwszych dekad XIX wieku. Autorka analizuje w szczególności sposób, w jaki ekspansja druku – wynikająca z ewolucji ówczesnych technik reprodukcji tekstów, ale również partytur czy obrazów...

Les arts du spectacle selon les romantiques. Stendhal, Gautier, Nerval critiques musicaux

Artykuł zawiera przegląd wybranych artykułów krytycznych Stendhala, Gautiera i Nervala, obejmujących sprawozdania z przedstawień operowych i baletowych oraz koncertów muzyki instrumentalnej. Celem analizy porównawczej jest określenie indywidualnych koncepcji muzyki i artysty. Poprzez opisy librett, zdolności wykonawców czy scenografii krytycy tworzą własny ideał sztuki. Uwagi...

Eugène Fromentin, un artiste complet ?

Eugène Fromentin należy do tych wyjątkowych artystów, którzy odnieśli sukcesy w malarstwie i w literaturze. W swojej epoce odniósł duży sukces dzięki obrazom przedstawiającym algierską przyrodę i obyczaje tego kraju. Utalentowany pisarz, zafascynowany orientalizmem, podróżował do Algierii i Egiptu, by szukać ożywczych impulsów dla własnej wyobraźni, eksploatować go artystycznie i...

Eugène Delacroix et ses violons d’Ingres

Artykuł poświęcony jest postaci Eugeniusza Delacroix, największego malarza francuskiego romantyzmu, łączącego w sobie „zewnętrzny chłód” i „wewnętrzny ogień”, wedle określenia Renégo Huyghe’a. Analiza wybranych fragmentów Dziennika przybliża literackie oraz muzyczne pasje Delacroix oraz ich wpływ na malarstwo artysty.

Portrait de l’artiste en jeune barbu : Le Peintre de Saltzbourg de Charles Nodier

Charles Nodier był jednym z ważniejszych promotorów idei fraternité des arts w latach 1830, ale jego doświadczenie życia i tworzenia w artystycznych kręgach, skupiających zarazem pisarzy, malarzy i kompozytorów, nie ogranicza się tylko do prowadzenia salonu w Bibliotece Arsenału. Już we wczesnej młodości Nodier obracał się w środowisku malarzy, zbuntowanych uczniów Jacquesa...

« Chaque esprit est maçon » : l’Art Royal et l’idée de religion universelle dans la littérature française du XIXe siècle

Wolnomularska Sztuka królewska, łącząca naukę i filozofię z poszukiwaniem duchowym i moralnym doskonaleniem, promieniuje na cały XIX wiek, który jest spadkobiercą zarówno racjonalistycznej myśli oświeceniowej jak i XVIII-wiecznego iluminizmu. Jedną zaś z kluczowych dla wolnomularstwa idei jest „religia co do której wszyscy są zgodni”, o której mówią Konstytucje Andersona. Idea...

Théodore de Banville : artiste ou artisan ?

Artykuł proponuje refleksję nad statusem Théodora de Banville w literackim Panteonie i charakterystykę jego twórczości poetyckiej poprzez próbę ustalenia proporcji zachodzących w niej między sztuką a rzemiosłem. O ile bowiem miano artysty przysługuje niewątpliwie poecie na mocy dziewiętnastowiecznych definicji tego pojęcia, to miano rzemieślnika, tak często nadawane mu przez...

Comment aborder les sujets tabous en classe de langue : le cas du département de français de l’Université Salahaddin à Erbil en Irak

Teaching a foreign language in a multi-ethnic oriental society is fraught with a lot of linguistic and cultural difficulties, the most prominent of which is the fact that some expressions and topics are considered taboo for religious and/or cultural reasons. This study aims at highlighting some of the words and topics that both students and professors avoid using in French...

Les non-dits dans les programmes et les manuels de FLE

This paper aims to present the results of a diagnostic research study concerned with content selection in the teaching curricula and textbooks for learning French as a foreign language published in Poland both before and after World War II. A comparative analysis has revealed that, among other things, the proposed realm of linguistic and cultural contents in the textbooks is...

Comment apprivoiser les vulgarismes italiens, ou le traducteur polonais face au risque de l’autocensure

In the article entitled ‘The Taming of the Italian Vulgarism or Polish Translators Facing Censorship’ the authors reflect upon the translation of Italian vulgarisms contained in literary works into the Polish language. Two modern teen novels written by Federico Moccia were analyzed for this purpose, namely Tre metri sopra il cielo and its sequel Ho voglia di te. The former was...

L’éléphant blanc ou le tabou politique dans la France révolutionnaire

Many pamphlets and books written during the French Revolution address the controversial subject of the monarchy, its fall and the new order. However, Jean-Claude Gorjy’s ’Ann’quin Bredouille is certainly one of the most fascinating examples. In his book, Gorjy ridicules the new revolutionary reality and points out its many social, political, cultural and linguistic absurdities...

L’exhibition des tabous dans la littérature argotique moderne. L’exemple d’Alphonse Boudard

If slang always broke taboos, such a transgression evolved for some time with its development in the modern novels. Indeed, it does not any more restrict to put forward prohibitions banished by the good use, but it confers to them an aesthetic dimension in the process of the literary creation. We are interested in the transgressive reprocessing of taboos in the Alphonse Boudard’s...

Le tabou et l’humour – analyse pragmatique, sémantique et stylistique des formes citées françaises à caractère comique

In French comic quoted forms mechanisms of comism connected with taboo can be defined by means of semantic and stylistic analysis, however, the most comprehensive description can be obtained by employing linguistic pragmatics research instruments. Comic violation of taboo stems from breaching the maxim of politeness and quantity. Another source of humour comes from the contrast...

Les actes menaçants implicites : le cas des insultes indirectes

The aim of studying the indirect insult, based on the analysis of the tropes, is double. We shall, on one hand, try to show that verbal abuse emanates not only from the use of the forbidden expressions, but also relations between the words from which the sense can be diverted. On the other hand, opting for a corpus established by statements of spontaneous French and Tunisian...