A PDF file should load here. If you do not see its contents
the file may be temporarily unavailable at the journal website
or you do not have a PDF plug-in installed and enabled in your browser.
Alternatively, you can download the file locally and open with any standalone PDF reader:
https://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2Fs40739-017-0059-9.pdf
Arbeidsmarktbeleid voor de zorg
Arbeidsmarktbeleid voor de zorg
0 Gert Kwakernaak, manager Financiën en Informatievoorziening Gemiva-SVG Groep
Van een tekort aan werkgelegenheid zijn we snel overgegaan naar een tekort aan personeel. In de langdurige zorg is dat versterkt door het beleid. Het beleid was procyclisch in plaats van anticyclisch. Terwijl er behoefte was aan meer werkgelegenheid, is er een krimpoperatie opgelegd aan de sector. Het arbeidsaanbod werd nog eens vergroot door verhoging van de pensioenleeftijd.
-
Mate waarin het begrotingsbeleid anti- en procyclisch is,
CPB-berekening op basis EC-methode, 1970-2014
neutraal
35%
anticyclisch
15%
procyclisch
50%
neutraal
25%
anticyclisch
25%
procyclisch
50%
Voorspoed (output gap positief)
Tegenspoed (output gap negatief)
Dnigingen. We hadden het over
dee maatregelen uit het
regeerakkoord Rutte II gingen over
bezuicentraliseren, extramuralisering en
gewone kortingen op budgetten. De
kortetermijnproblematiek van de overheidsfinanciën
en het EMU-saldo was belangrijker dan de
werkgelegenheid en het behoud van
medewerkers voor de lange termijn. Het werd voor
sommige mensen meer de brug ophalen in
plaats van bruggen slaan, het motto van het
regeerakkoord. Het moet helaas gezegd, ook
binnen zorgorganisaties is vaak meer belang
gehecht aan het kortetermijnevenwicht in de
financiën van de organisatie dan aan behoud
van werkgelegenheid voor eigen medewerkers
en arbeidscapaciteit voor de organisaties. Het
tij is gekeerd. De nood van de
overheidsfinanciën is niet meer zo hoog, het EMU-saldo is
geen politiek onderwerp meer. De burger moet
er nu van profiteren dat het beter gaat, was te
horen bij de presentatie van het nieuwe
kabinet.De regering beweegt aldus mee met het tij
van de overheidsfinanciën. ‘In de zomer gaat
de kachel hoger, in de winter gaat de kachel
lager’, noemt journalist en econoom Mathijs
Bouman dat. Als er behoefte is aan
werkgelegenheid wordt er toch gekrompen omwille van
de overheidsfinanciën. Dan is er ook politiek
draagvlak te krijgen voor krimp die leidt tot
vermindering van de werkgelegenheid, hoe
gek dat ook eigenlijk klinkt. Dat bleek eerder
ook uit onderzoek van het CPB.
Hoewel we internationaal bezien een relatief
grote collectief gefinancierde sector
langdurige zorg kennen, wordt die sector door de
nieuwe regering toch extra ruimte gegund. Er
is geen draagvlak meer voor verschraling van
de zorg en de intensivering zien we graag
afgewenteld naar de collectieve lasten. De
collectieve financiële last is het ons waard, we
willen een hoog niveau van zorg voor de
mensen die daar op zijn aangewezen. De
eigen bijdrage van de mensen met vermogen
wordt zelfs verlaagd, hoewel we zien dat
• pensioenen juist gaan oplopen,
• de verblijfsduur in de verpleeghuizen,
dus de periode dat de hoge eigen bijdrage
betaald moet worden, sterk is afgenomen,
• de zorg in die periode juist intensiever is
geworden en de kosten per verblijfsdag
dus juist hoger zijn geworden.
Een prachtig voorbeeld van procyclisch
beleid. De economische theorie gebiedt om
anticyclisch beleid te voeren. Als de
werkgelegenheid onder druk staat, moet de overheid
werkgelegenheid behouden. Als het goed
gaat met de economie, als er een tekort aan
arbeid ontstaat zou de overheid de vraag naar
arbeid juist moeten verminderen. Het
draagvlak voor krimp of zelfs ‘geen groei’ is er
echter alleen in tijden van economische
neergang. Ook nu volgt de vraag wat de
zorgaanbieders doen op de krappe arbeidsmarkt.
Versterken we de schaarste door koste wat
het kost, personeel te werven bij de collega’s
of iets verder van de zorg? Of weten we de
vraag te beperken, bijvoorbeeld door nog
meer gebruik te maken van (nieuwe)
technieken en van vrijwilligers? Of weten we het
aanbod te vergroten? Gaan we de
pensioenleeftijd verder verhogen, niet omdat de
pensioenlasten te hoog zijn, maar omdat we de
ouderen juist nu nodig hebben? Gaan we
parttimers bewegen om meer uren te maken?
Of komt het zover dat we nee moeten gaan
verkopen aan cliënten, omdat we wel geld,
maar onvoldoende personeel hebben? (...truncated)