Instytucjonalne stymulanty rozwoju inwestycji infrastrukturalnych w Polsce

Ekonomiczne Problemy Usług, Dec 2014

Krystyna Brzozowska

A PDF file should load here. If you do not see its contents the file may be temporarily unavailable at the journal website or you do not have a PDF plug-in installed and enabled in your browser.

Alternatively, you can download the file locally and open with any standalone PDF reader:

http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Ekonomiczne_Problemy_Uslug/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2014-t-n115/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2014-t-n115-s17-31/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2014-t-n115-s17-31.pdf

Instytucjonalne stymulanty rozwoju inwestycji infrastrukturalnych w Polsce

„Journal of Eco Instytucjonalne stymulanty rozwoju inwestycji infrastrukturalnych w Polsce Ekonomiczne Problemy Usług nr - ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO INSTYTUCJONALNE STYMULANTY ROZWOJU INWESTYCJI INFRASTRUKTURALNYCH W POLSCE Streszczenie W Polsce, podobnie jak w innych krajach, istnieje duże zapotrzebowanie na inwestycje infrastrukturalne, których realizacja, biorąc pod uwagę cechy infrastruktury, nastręcza wiele problemów. Z uwagi na bardzo wysoki poziom kapitałochłonności i długi okres realizacji inwestycji infrastrukturalnych pozyskanie funduszy na ich finansowanie nie jest łatwym przedsięwzięciem. Budżety większości państw balansują na granicy dopuszczalnego poziomu deficytu w warunkach coraz większych oczekiwań społeczeństw w zakresie – z jednej strony – szeroko rozumianego zabezpieczenia społecznego, a z drugiej – dostępu do powszechnej i nowoczesnej infrastruktury. Wysoka kapitałochłonność i długie okresy kredytowania czy udzielania pożyczek stwarzają w wielu krajach, w tym w Polsce, bariery nie do pokonania bez dodatkowego wsparcia ze strony władz publicznych w postaci udzielania gwarancji skarbu państwa czy bezpośredniego wspierania finansowego. Dla tych potrzeb w Polsce uruchomiono Program „Inwestycje Polskie”. Celem opracowania jest ocena podjętych przez polski rząd decyzji o instytucjonalnym wsparciu finansowania inwestycji infrastrukturalnych (zaliczanych do inwestycji dużych, według kryterium znaczenia strategicznego dla kraju oraz odpowiednio dużej wartości kosztorysowej), poprzedzona wykazaniem znaczenia inwestycji infrastrukturalnych i ich cech szczególnych wpływających na możliwości ich finansowania. Słowa kluczowe: inwestycje, infrastruktura, Polska, źródła finansowania, wsparcie instytucjonalne, wsparcie finansowe Wprowadzenie Infrastruktura jest niezbędna dla zapewnienia rozwoju gospodarczego, chociaż pełni rolę służebną w stosunku do reszty życia społecznego i gospodarczego. Celem infrastruktury nie jest tworzenie dodatkowej wartości, lecz umożliwianie i wspomaganie innych działów gospodarki narodowej w jej powiększaniu. Stan i zdolności adaptacyjne urządzeń infrastrukturalnych mogą zarówno opóźniać, jak i przyśpieszać rozwój gospodarczy. W Polsce, podobnie jak w innych krajach, istnieje duże zapotrzebowanie na inwestycje infrastrukturalne, których realizacja, z uwagi na cechy infrastruktury, nastręcza wiele problemów. Wśród najważniejszych problemów wymagających rozwiązania przed podjęciem decyzji o realizacji określonych inwestycji w zakresie infrastruktury należy wymienić: dokonanie wyboru inwestycji spośród innych oczekiwanych pod kątem ich niezbędności dla społeczeństwa i gospodarki oraz uzyskanie zamknięcia finansowego wysoce kapitałochłonnych inwestycji (pokrycia kosztów inwestycji) przed rozpoczęciem procesu inwestycyjnego. Celem opracowania jest ocena podjętych przez polski rząd decyzji o instytucjonalnym wsparciu finansowania inwestycji infrastrukturalnych (zaliczanych do inwestycji dużych, według kryterium znaczenia strategicznego dla kraju oraz odpowiednio dużej wartości kosztorysowej), poprzedzona wykazaniem znaczenia inwestycji infrastrukturalnych i ich cech szczególnych wpływających na możliwości ich finansowania. 1. Znaczenie inwestycji infrastrukturalnych i ich cechy szczególne Wprawdzie nadal nie ma zgody odnośnie do wielkości wpływu infrastruktury na wzrost gospodarczy, jednak zostało potwierdzone, że rola infrastruktury w kształtowaniu się wzrostu gospodarczego jest znacząca i często większa niż innych inwestycji. Należy zaznaczyć, że wzrost samej infrastruktury nie gwarantuje rozwoju gospodarczego. Urządzenia infrastrukturalne, administracyjne i handlowe, wraz z wzajemnymi zależnościami zachodzącymi między nimi, przyciągają ludzi i działalność gospodarczą1, a skupiska infrastrukturalne, handlowe i administracyjne odgrywają rolę sprawczą wzrostu gospodarczego w większym stopniu niż bezpośrednia działalność produkcyjna. Infrastruktura jest więc niezbędnym, ale niewystarczającym warunkiem wstępnym wzrostu. Muszą być spełnione także inne warunki, takie jak dopasowanie czasowe inwestycji, ich optymalna lokalizacja oraz równowaga między popytem a podażą. Infrastrukturę publiczną tworzą dobra publiczne, służące ogółowi społeczeństwa i warunkujące rozwój gospodarczy. W każdym kraju występują różne poziomy tzw. luki infrastrukturalnej, jako różnicy między potrzebami a istniejącym stanem infrastruktury, której niwelowanie stwarza poważne problemy dla władz publicznych. Z jednej strony dotyczy to nowych, nowoczesnych, dopasowanych do obecnych wymagań sieci i obiektów infrastrukturalnych, z drugiej strony zaś konieczności remontowania, a głównie modernizacji, już istniejących aktywów infrastrukturalnych. Główne problemy wynikają z immanentnych cech infrastruktury i inwestycji infrastrukturalnych, które zestawiono w tabeli 1. Z uwagi na bardzo wysoki poziom kapitałochłonności i długi okres realizacji inwestycji infrastrukturalnych, pozyskanie fu (...truncated)


This is a preview of a remote PDF: http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Ekonomiczne_Problemy_Uslug/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2014-t-n115/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2014-t-n115-s17-31/Ekonomiczne_Problemy_Uslug-r2014-t-n115-s17-31.pdf

Krystyna Brzozowska. Instytucjonalne stymulanty rozwoju inwestycji infrastrukturalnych w Polsce, Ekonomiczne Problemy Usług, 2014, pp. 17-31, Issue 115,