"Czasopiśmiennictwo", "Prace Bibliotekoznawcze" t. 1 (1982) - t. 4 (1987) : [recenzja]
"Czasopiśmiennictwo", "Prace Bibliotekoznawcze" t. 1 (1982) - t. 4 (1987) : [recenzja]
Kwartalnik Historii Prasy Polskiej
-
Kwartalnik Historii Prasy Polskiej X X V III 2
PL ISSN 0137-2998
Czasopiśmiennictwo, „Prace Bibliotekoznawcze” . Rocznik Naukowo-Dydaktycz
ny Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Kom isji Edukacji Narodowej w Krakowie,
t. 1 (1982)—4 (1987).
Od czterech lat Katedra Bibliotekoznawstwa i Inform acji Naukowej Wyższej
Szkoły Pedagogicznej im. Kom isji Edukacji Narodowej w Krakowie wydaje pod
red. Jerzego Jarowieckiego serię „Prace Bibliotekoznawcze” , których jedna z czę
ści, zatytułowana Czasopiśmiennictwo i działalność księgarsko-wydawnicza, jest
przedmiotem niniejszego omówienia Stanowi ona dorobek zespołu tej placówki
w dziedzinie historii prasy i czasopism, analizy zawartości treści, bądź też trakto
wania prasy jako źródła inform acji o książce.
Czasopiśmiennictwo w programach studiów bibliotekoznawczych stanowi część
historii książki, jest także realizowane w ramach specjalizacji oraz seminarium
magisterskiego, które mają przygotować kadrę do pracy w oddziałach czasopism
większych bibliotek naukowych i publicznych, gdzie ten rodzaj wydawnictw na
leży do głównych i pierwszoplanowych zbiorów. Biblioteki te wym agają od pra
cowników tych oddziałów dość znacznej znajomości dziejów czasopiśmiennictwa
i wiedzy o prasie współczesnej. Ważną sprawą w tego rodzaju studiach jest na
bycie umiejętności pracy z gazetą i czasopismem w codziennej pracy z czytelni
kiem, zwłaszcza z młodzieżą i dziećmi w bibliotekach szkolnych, i przyzwyczajanie
ich do systematycznego czytania i wykorzystywania czasopisma jako źródła wiedzy
w procesie nauki szkolnej, a także w życiu praktycznym.
W strukturze organizacyjnej Katedry Bibliotekoznawstwa funkcjonuje od kilku
łat Zespół i Pracownia Czasopiśmiennictwa Polskiego i Zagadnień Wydawniczych,
złożony z pracowników, którzy zajmują się badaniem prasy i czasopism, a także
realizują przewidziane przez program studiów przedmioty związane z czasopiśmien
nictwem. Prezentowane „Prace Bibliotekoznawcze” , a szczególnie część Czasopiś
miennictwo, są owocem ich dorobku naukowo-badawczego. Wartość i poziom tych
prac jest różnorodna, gdyż obok prac doświadczonych już badaczy znajdują się
debiuty asystenckie, a także autoreferaty prac doktorskich.
Ogółem w czterech tomach „Prac Bibliotekoznawczych” ukazało się dwanaście
prac poświęconych czasopiśmiennictwu, jego historii, metodologii badawczej, ana
lizie zawartości treści, bądź też traktowaniu prasy jako źródła badań
bibliologicznych. Publikacje związane z historią prasy sensu stricto ukazały się trzy: Zofii
Sokół „Przodownica (1899— 1912). Zarys monograficzny (w t. 1), tejże Konspiracyjne
czasopisma W ojskow ej Służby Kobiet i organizacji z nią związanych' 1939— 1944
(t. 3) i Władysławy W ójcik Niemiecka prasa w języku niemieckim dla Polaków
wydawana w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939— 1944. Ogólna charakte
rystyka (t. 4). Do tej ostatniej jeszcze powrócimy. Z zakresu metodologii badawczej
ukazała się praca W. W ójcik Stan i potrzeby badań niemieckiej prasy w języku
1 „Prace Bibliotekoznawcze” . Rocznik Naukowo-Dydaktyczny Wyższej Szkoły
Pedagogicznej im. Kom isji Edukacji Narodowej w Krakowie, pod red. J. Jaro
wieckiego, t. 1: 1982, t. 2: 1984, t. 3: 1985, t. 4: 1987.
polskim, dla Polaków z lat 1939— 1945 wydawanej w Generalnym Gubernatorstwié
(t. 3), chociaż obszernych fragmentów dotyczących zagadnień metodologicznych
nie brak i w innych publikacjach tej autorki.
Znacznie więcej opracowań dotyczy badań treści prasy lub wybranych za
gadnień występujących na jej łamach; są to zwłaszcza: Wandy Krotos Literatura
piękna na łamach „Monitora Różnych Ciekawości” — popularnego tygodnika uka
zującego się w Krakowie w 1795 r. (t. 1), także tej autorki Wiersze patriotyczne
w prasie krakowskiej w latach 1795— 1830 (t. 2) oraz autoreferat rozprawy doktor
skiej Prasa krakowska z lat 1795— 1830 jako nośnik treści literackich (t. 4). Bada
niem wybranych zagadnień występujących w prasie gadzinowej zajęła się W. W ój
cik w rozprawie Problepn tzw. dóbr niematerialnych na łamach niemieckiej prasy
w języku polskim wydawanej w Generalnej Guberni w latach 1939—1945 (t. 2).
Jedna praca oparta na analizie prasy jako źródle badań bibliologicznych to autor
stwa Jana Bujaka Inform acja o książce i prasie w dziewiętnastowiecznych tygodni
kach galicyjskich dla ludu (t. 1). Należy też zwrócić uwagę na publikacje z pogra
nicza czasopiśmiennictwa i działalności wydawniczej, a mianowicie Anny Faber
Ruch wydawniczy w Krakowie w latach 1945— 1948. Szkic inform acyjny (t. 2),
gdzie omówione zostały czasopisma wydawane przez spółdzielnię „Czytelnik” w Kra
kowie, oraz Jerzego Reizesa Polski ruch wydawniczy na Górnym Śląsku w okresie
powstań śląskich i plebiscytu (t. 3), gdzie m.in. autor omawia działalność
czasopiśmienniczą koncernu „K atolik” .
Na osobną uwagę zasługują publikacje Władysławy W ójcik, nie tylko ze wzglę
du na ic (...truncated)