A PDF file should load here. If you do not see its contents
the file may be temporarily unavailable at the journal website
or you do not have a PDF plug-in installed and enabled in your browser.
Alternatively, you can download the file locally and open with any standalone PDF reader:
https://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2Fs12445-018-0192-2.pdf
Zelfafnametest baarmoederhalskanker betrouwbaar
Smits F, Bos M. Zelfafnametest baarmoederhalskanker betrouwbaar. Huisarts Wet
Zelfafnametest baarmoederhalskanker betrouwbaar
Femke Smits
Michiel Bos
Sinds 2017 is het Nederlandse bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker aangepast. Zo is het voor vrouwen die niet voor een uitstrijkje naar de huisartsenpraktijk willen komen nu mogelijk om een zelfafnametest aan te vragen. De zelfafnametest lijkt even betrouwbaar als een uitstrijkje voor screening op hrHPV, blijkt uit recent Nederlands onderzoek.
ZELFAFNAMETEST NA REGULIER UITSTRIJKJE
Ketelaars et al. includeerden in het VERAonderzoek 2460
vrouwen die zichzelf meldden voor het Nederlands bevol
kingsonderzoek baarmoederhalskanker. Nadat er in de huis
artsenpraktijk een regulier uitstrijkje was afgenomen, werd de
vrouw geïnstrueerd een zelfafnametest uit te voeren met een
Evalyn Brush. Uitstrijkje en zelfafnametest werden getest op
14 hrHPVgenotypes. Uiteindelijk hebben de onderzoekers
van 2049 vrouwen zowel de uitstrijkjes als de zelfafname
tests geanalyseerd. Van 316 vrouwen ontvingen zij niet beide
samples. Verder konden 28 samples niet worden getest door
ontbreken van Bglobuline, en konden 20 uitstrijkjes en 47
zelfafnametests niet worden getest door te veel bijmenging van
bloed of slijm. Uitstrijkje en zelftest bleken bij 96,8% (95%BI
96,0 tot 97,5) van de vrouwen tot hetzelfde testresultaat te lei
den. Bij 12 vrouwen (0,6%) was de zelfafnametest negatief en
de hrHPVtest op het uitstrijkje positief; deze vrouwen zouden
dus niet nader zijn onderzocht als ze alleen een zelfafnametest
hadden gedaan. Omgekeerd was bij 53 vrouwen (2,6%) het
uitstrijkje negatief en de zelfafnametest positief. Dit brengt
ons meteen bij een belangrijke beperking van dit onderzoek.
De testuitslagen zijn niet afgezet tegen de gouden standaard
(colposcopie met biopsie), waardoor we niet weten welke tests
terecht positief of terecht negatief waren. Bovendien is het
denkbaar dat de testvolgorde, uitstrijkje gevolgd door zelfafna
metest, invloed kan hebben op de resultaten van de zelfafna
metests.
Het is nog te vroeg zelfafnametests voor baarmoederhalskanker als
primaire screeningstool in te zetten.
Het VERAonderzoek van Ketelaars sluit aan bij een eerder
gepubliceerde metaanalyse met 154.556 deelnemers. 2 Uit
het geaggregeerde resultaat van alle onderzoeken in deze
metaanalyse bleek dat een door een arts afgenomen test
betrouwbaarder is dan een zelftest. In een subanalyse van
onderzoeken waarin de aanwezigheid van hrHPV werd be
paald met een moderne PCRtest, zoals ook Ketelaars en het
Nederlands bevolkingsonderzoek gebruiken, werd echter geen
verschil gezien in relatieve sensitiviteit en specificiteit tussen
beide testvormen. Binnen het VERAonderzoek vond 98,5%
van de vrouwen de zelfafnametest gebruiksvriendelijk en
62,8% verkiest de zelfafnametest boven het uitstrijkje.
TOEPASBAARHEID IN DE PRAKTIJK
We concluderen dat we individuele vrouwen met een gerust
hart een zelfafnametest kunnen laten uitvoeren om te scree
nen op hrHPV, omdat deze test even betrouwbaar is. Het is
echter nog te vroeg de zelfafnametests als primaire scree
ningstool voor alle deelneemsters aan het bevolkingsonder
zoek in te zetten. Daarvoor dient eerst duidelijk te zijn of de
zelftest leidt tot een betere deelname en dient de zelftest verge
leken te worden met de gouden standaard, de colposcopie. ■ (...truncated)